What a feeling!

Omgaan met emoties. Wij volwassenen hebben er af en toe behoorlijk veel moeite mee, kan je nagaan hoe dat is als je kind bent en helemaal niet weet wat al die gevoelens precies betekenen. Of nog erger, als door je omgeving duidelijk gemaakt wordt dat bepaalde gevoelens er niet mogen zijn. Want dat is wat er vaak onbewust gebeurt. Als kinderen huilen of boos worden, keuren we dat af of proberen we dit zo snel mogelijk te laten stoppen, terwijl dit gevoelens zijn die er ook gewoon mogen zijn. Sterker nog, ze moeten er zijn en ze moeten geuit worden. Want alle gevoelens, vrolijk of niet, hebben een functie. Emoties hebben we meegekregen om te kunnen overleven. Ze helpen ons om met elkaar te communiceren. Emoties dragen bij aan onze ontwikkeling en ons welzijn, omdat we op die manier in beweging komen. Het woord ‘emoties’ komt namelijk van het Latijnse woord ‘emovere’ wat doen bewegen betekent. Hiermee is een klap duidelijk dat gevoelens een lichamelijk actie vereisen; lachen, rennen, huilen of gillen. Zodat er ruimte wordt gemaakt om ook innerlijk een stap vooruit te maken. Emoties vragen en brengen dus beweging, zeker in kinderen. Maar ouders proberen hun kinderen vaak af te leiden van emoties: "Niet huilen, lieverd, zo erg is het niet, hier heb je iets lekkers." Heel begrijpelijk dat ouders hun kind het liefst gelukkig zien, maar vaak leidt deze goede intentie tot het onbewust uitzetten van gevoelens. Daarnaast hopen ouders hun kind sociaal geaccepteerd gedrag te leren, door emoties ‘gecontroleerd’ te uiten. Met als gevolg dat kinderen dus al vroeg mee krijgen dat huilen en boos zijn niet geaccepteerd worden. En voor kinderen staat het niet mogen uiten van gevoelens gelijk aan niet mogen voelen en vaak zelfs aan niet mogen zijn. Dit levert later in het leven problemen op met er durven zijn, je ruimte innemen en goed voor jezelf zorgen.

Kortom, het is belangrijk om je kind te leren hun gevoelens ook echt te voelen en te mogen uiten. Vraag naar wat ze voelen en waar ze dat precies voelen. Kinderen voelen vaak van alles in hun lijf, buikpijn als ze verdrietig zijn bijvoorbeeld. Laat kinderen hardop lachen, maar laat ze ook huilen en stampvoeten. Als er erkenning is voor hun gevoelens, zullen kinderen makkelijker in staat zijn de emotie los te laten. Uiteraard zitten er wel grenzen aan de uiting van emoties. Als het fysiek of emotioneel niet meer veilig is, is het tijd om in te grijpen. Let er op dat je bij het ingrijpen wel aanspreekt op gedrag, niet op de emotie. Een kind mag best heel boos zijn, maar het slaan van anderen als uiting daarvan is niet oké. Dat betekent niet dat de boosheid afgekeurd wordt, wel het gedrag dat het kind daarbij laat zien.

Verder helpt het kinderen enorm om te leren van anderen, van hun voorbeelden. Dus wees niet bang om als ouder je emotie te bespreken: 'Ik word boos als je zomaar wegloopt, omdat ik dan erg ongerust ben', 'Ik ben een beetje verdrietig vandaag omdat oma zich niet lekker voelt'. Op die manier leren kinderen dat alle emoties, bang, blij, bedroefd en boos, er allemaal bij horen.

In de praktijk leven de kinderen en ik ons altijd lekker uit op emoties. Met bepaalde oefeningen ("de volumeknop" bijvoorbeeld) en tijdens de bokscoaching mogen kinderen helemaal losgaan met hun gevoel. Dat lucht enorm op, maar leidt ook vaak tot hilarische taferelen. En het hardop lachen van kinderen vanuit pure blijheid is toch wel de mooiste uiting van emotie die ik ken!